Monsanto en haar vrienden
Monsanto en haar vrienden
Toespraak door Tjerk Dalhuisen, gifsoja.nl op 25 juni 2013
bij aanvang van de March Against Monsanto te Wageningen.
We demonstreren hier vandaag tegen Monsanto. De meest extreme en agressieve vertegenwoordiger van een landbouwsysteem. Een systeem dat niet naar een geheel kijkt maar denkt dat je met een beperkt aantal stofjes of genen alles kunt bepalen. Een systeem dat liefst alle andere factoren uitschakelt, dood maakt, steriliseert, vergifitgt. Een systeem dat per definitie de vijand is van de biodiversiteit.
Monsanto staat dan ook niet alleen, M heeft vele vrienden, hier in Nederland en ook hier in Wageningen en daar kom ik zo op terug.
Monsanto is van oorsprong een chemiebedrijf. Het intensieve landbouwsysteem is dan ook begonnen met Justus Liebig, de chemicus die de werking van kunstmest ontdekte. De toepassing kwam echt op streek door de ontdekking dat je stikstof uit de lucht tot met waterstof en bliksem tot ammoniak kunt binden. Dat je vervolgens kan omzetten in ammoniumzouten of nitraten. Dit proces is door BASF uitgewerkt in de zogenaamde Haber-Bosch synthese. Eerst vooral voor maken van springstoffen, maar na de Eerste Wereldoorlog ook voor kunstmest. Daar wordt nu jaarlijks bijna 200 miljoen tonnen van over de akkers van de wereld gestrooid.
Vana dat moment begon de chemische industrie zich intensief met landbouw te bemoeien. Niet alleen met springstoffen, ook de ontwikkeling van gifgassen bleek toepasbaar. Van gifgas kwam het tot insecticiden, fungiciden en herbiciden.
Na de Tweede Wereldoorlog kreeg dit proces een enorme duw met de Groene Revolutie. Met hybride zaden, kunstmest en bestrijdingsmiddelen als sleutelfactoren.
Monsanto ging over van productie van kankerverwekkende PCB en Agent Orange naar roundup. Ondertussen ging Wageningen voorop in de promotie van de groene revolutie en ging Nederland voorop in de intensivering van de landbouw. Export van techniek, zaden en fabrieksvoedsel, terwijl overal ter wereld de gifwolken over de akkers drijven.
Langzaamaan zijn de gevolgen van deze roofbouw steeds duidelijker. Dode bodems, sterk teruglopende biodiversiteit, vergifitigd water. Steeds minder vogels, minder insecten, minder bijen.
Natuurlijk kwamen er vanuit Wageningen – als adviseur van de regering – bezwerende geluiden. Tjeerd Blaquire van het Plant Research International intituut van de WUR wilde niet eens onderzoek doen naar pesticiden, dat kon bij voorbaat niet de oorzaak zijn. Die zijn veilig, want goed bevonden door zijn collegas bij het CTGB.
Zou er een verband zijn met de vele bijdragen van de chemische industrie voor onderzoeken aan de WUR? Zou er een verband zijn met de net aangestelde BASF medewerker als bijzonder hoogleraar?
We zitten nu in de tweede groene revolutie, de gentech revolutie. Zogenaamd om de wereld te voeden, maar in werkelijkheid om de landbouw nog intensiever te maken. Om boeren en consumenten afhankelijk te maken van een paar grote spelers. Waar Monsanto een van de grootste is.
Het is een achterhaald en heel erg eindig systeem. Deze landbouw levert een enorme bijdrage aan het broeikasefect en daarmee het klimaatprobleem. Afhankelijk van de studie en de aannames veroorzaakt deze landbouw tussen de 17 en meer dan 50% van alle uitstoot van broeikasgassen. Sloop van natuur, de kap van regenwoud, de ammoniakuitstoot door de veestapel, de productie van kunstmest en pesticiden en het gesleep met goederen zijn daar de oorzaak van.
Ondertussen raakt de goedkope olie op en dat geldt ook voor fosfaat, een essentieel onderdeel van kunstmest. Dit systeem kan op termijn de wereld dan ook niet voeden. Het vergifitgt de wereld, de bodem, het water en de atmosfeer. Monsanto leeft van deze roofbouw
Waar zitten hier bij de WUR de vrienden van Monsanto?
Bijvoorbeeld bij de beoordeling en toelating van gentech gewassen. Het Rikilt instituut, met Harry Kuipers die vele jaren het hoofd was van het EFSA GMO panel, de instantie die de EU adviseert over toelating. Samen met zijn collega Esther Bakker zorgde Kuipers voor een voor de industrie heel vriendelijk ricico-beoordeling. Met hulp van Gijs Kleter, die op dit moment vice-voorzitter is van het GMO panel. Zodat Monsanto Gentech soja en mais geimporteerd kan worden. En als we niet heel erg oppassen binnenkort ook in de EU geteeld kan worden. Met niet alleen meer ongezonde en slecht geteste GGO’s, maar ook met extra wolken hormoonverstorend en geboorteafwijking veroorzakende Roundup.
Bij het CTGB, het College Toelating Gewas Beschermingsmiddelen, dat al die giftroep toelaat. Waar de stem van de Wageningse giflobby sterk is.
Bij het ILSI, het Europese Life Sciences Institute, dat op Europees niveau een machtige lobby voert voor de chemie en de voedingsindustrie. Voeding, gentech, nanotechnologie. Het instituut komt op voor de belangen van alle grote spelers, van Mc Donalds, Coca Cola, Heinz en Kelloggs tot BASF, Bayer en Monsanto. Binnen het Ilsi spelen bovengenoemde mensen als Harry Kuiper en Gijs Kleter een belangrijke rol. Net als Yvonne Rietjens, voormalig voorzitter van het Food Additives Panel van de EFSA en onderzoeker in Wageningen, betaald door onder andere Nestlé en BASF. Of Theodorus Brock, senior onderzoeker bij Alterra, onderdeel van de WUR, lid van het pesticidenpanel van EFSa en actief in ILSI. (1)
Bij het PR bedrijf Schuttelaar en Partners, dat zich zo graag profileert als groen en vooruitstreven. Dat bedrijf verzorgde in 1996 voor Monsanto de PR-campagne voor de introductie van RR soja in Nederland. Van waaruit de soja de Europese veevoer markt overspoelde. Nederland is na China de 2e importeur van soja ter wereld. Circa 10 miljoen ton per jaar, vooral Monsanto GM gisoja.
Bij het WWF en Solidaridad en zelfs bij de St Natuur en Milieu, die Monsanto aan een ‘verantwoord’ label helpen voor deze gifsoja. Waar Monsanto dik van profiteert. (2)
Bij de uit de Wageningse school afkomstige voedseldeskundige mevrouw Fresco, tegenwoordig – godbetere – hoogleraar duurzaamheid aan de Universiteit van Amsterdam. Maar tegelijk ook commissaris bij Unilever en de Rabobank, betuurslid van de Shell Foundation, adviseur van de grootste fosfaatproducent ter wereld, adviseur van de WHO en lid van de beruchte Trilaterale Commissie. Dit voorjaar pleitte zij in een artikel in het blad Science voor het versneld toelaten van nieuwe gentech gewassen, want die zouden de wereld moeten gaan voeden. Het bewijs dat ze dat niet doen en dat er hele andere oplossingen nodig zijn is overweldigend, maar dat zullen we niet horen uit de mond van intensieve landbouwprofeten als mevroouw Fresco of haar ideoligische partner, de president-directeur van de WUR, Aalt Dijkhuizen.
Tenslotte nog een Monsanto vriend die tegenwoordig meer op de achtergrond acteert. De profeet van de intensieve landbouw Rudy Rabbinge. Samen met de Bill Gates Foundation, de Rockefeller Foundation, de Amerikaanse regering en Monsanto voert hij campagne voor een versnelde introductie van gentech gewassen in Afrika. Daarin speelt hij een leidende rol, als lid van de raad van bestuur van de AGRA, de Alliance for a Green Revolution in Africa. (3)
Bill Gates zullen sommigen zich afvragen, die filantroop? Nee, die miljardair die een nieuwe manier heeft uitgevonden om winstgevende investeringen te verkopen als liefdadigheid. Bill Gates, de grootaandeelhouder van Monsanto.
De banden tussen Wageningen en de chemische industrie zijn enorm. Er zijn nog veel meer voorbeelden te noemen, maar het beeld is duidelijk: de hoofdstroom in Wageningen is ideologisch partner van Monsanto en de andere chemiebedrijven.
Justus Liebig – de uitvinden van de kunstmest waar ik in het begin over sprak – kwam terug op zijn standpunten. Het ongebreideld strooien van kunstmest zag hij als een groot gevaar voor een gezond bodemleven en een verantwoord agrarisch product. Hij formuleerde sterke argumenten over bodemvruchtbaarheid, de stikstofkringloop, de gezondheid van milieu, gewas en consument.
Hij zei:
“…als de bodem gebrek heeft aan minerale bestanddelen dan geven ammoniumzouten hetzelfde effect als brandewijn op arme mensen om hun werkkracht te verhogen…”
Hij was een echte wetenschapper. Iemand die met een brede blik kijkt naar de resultaten van zijn werk. Iemand die durft terug te komen op verkeerde stappen. Van dat soort wetenschappers met lef hebben we er meer nodig. Gelukkig zijn er veel van dat soort mensen hier in Wageningen. Maar helaas zijn er nog meer die de wereld met een enge en starre blik bekijken. Die volharden in hun giftige werk. De vrienden van de industrie.
Van BASF, Syngenta, Bayer, Du Pont, Dow
En van Monsanto
Voor een betere en gezonde wereld is een omslag nodig in het denken over de landbouw. Een nieuw paradigma voor een nieuw tijdperk. De Rabbinges, Kuipers, Fresco’s en Dijkhuizen zijn achterhaald. Het zijn oude denkers uit een giftig en fossiel tijdperk.
Snel met pensioen met die mensen.
Het is tijd voor gezonde landbouw, gezonde bodem, gezonde groei en bloei.
Zonder gentech en zonder gif
Een duurzame groene revolutie op de WUR
Een wereld zonder Monsanto
(1) Voor alle beweringen over personen in dit stuk zijn artikelen en studies beschikbaar. Ik heb ze hier niet allemaal opgenomen – want kan ze in een speech toch niet voorlezen. Hier zijn er enkele die ik recent nog even nagelezen heb, maar mail gerust als je specifieke vragen hebt.
http://corporateeurope.org/sites/default/files/ilsi-article-final.pdf
(2) Zie www.gifsoja.nl
(3) http://www.agra.org/who-we-are/board--staff/board-of-directors/
http://www.huffingtonpost.com/eric-holt-gimenez/monsanto-in-gates-clothin_b_696182.html
25 mei 2013