nieuws
nieuws
Nieuw label voor ‘verantwoorde soja’ ontmoet wereldwijde kritiek
235 maatschappelijke organisaties protesteren tegen certificeringsinitiatief voor soja-biobrandstoffen en veevoeder
Een voorstel voor een nieuw label voor ‘verantwoorde soja’ zal de ontbossing niet tegenhouden, zo luidt vandaag de waarschuwing van 235 maatschappelijke organisaties in een open brief. Morgen begint in Sao Paolo (Brazilië) een conferentie waar dit certificeringssysteem afgerond moet worden. [1]
Deze 235 organisaties, waaronder Friends of the Earth International, het internationale bossennetwerk Global Forest Coalition, en de internationale koepel van biologische landbouworganisaties IFOAM, schreven de brief als protest tegen de “Round Table for Responsible Soy” (RTRS), die volgens hen het gebruik van soja-olie als biodiesel gaat stimuleren om de EU-doelstellingen voor biobrandstoffen te halen. Dit ondanks dat er aanwijzingen zijn dat biobrandstof van soja slechter kan zijn voor het klimaat dan fossiele brandstoffen. [2]
Ook zal dit certificeringssysteem genetisch gemanipuleerde soja ‘verantwoord’ verklaren. Deze soja is resistent gemaakt tegen het onkruidverdelgingsmiddel Roundup (glyfosaat). Het gebruik van landbouwgif op GGO soja is hoog, en neemt verder toe omdat sommig onkruid resistentie ontwikkelt tegen Roundup.
Het spuiten van landbouwgif heeft zeer ernstige gevolgen voor de gezondheid en het milieu van lokale gemeenschappen rond de sojavelden in Zuid-Amerika. [3] De uitbreiding van de sojateelt heeft ook geleid tot gewelddadige ontruimingen van boerengemeenschappen. [4]
Het ‘verantwoorde soja’ label wordt ook niet langer gesteund door belangrijke spelers uit de Braziliaanse sojaindustrie, ABIOVE en APROSOJA. Deze belangenorganisaties vinden zelfs het zeer zwakke ontbossingscriterium van de Round Table nog te ver gaan. [5]
Kirtana Chandrasekaran van Friends of the Earth International zegt: “Dit nieuwe label is een farce – genetisch gemanipuleerde soja, geteeld op net ontbost land kan hiermee ‘verantwoord’ worden verklaard. Bedrijven die met dit label in zee gaan kunnen boze reacties verwachten van maatschappelijke organisaties en consumenten in Europa en Zuid-Amerika. Zij eisen gentech-vrij voedsel, en echte oplossingen om de ontbossing en klimaatverandering tegen te gaan.”
Jaarlijks worden grote stukken tropisch bos en graslanden in Zuid-Amerika vernietigd voor de grootschalige sojateelt. De soja wordt naar Europa verscheept als veevoer of biobrandstoffen. [6]
De Europese intensieve veehouderij is afhankelijk van de goedkopen invoer van soja voor veevoer, maar leidt tegelijkertijd tot vervuiling en verlies van kleinschalige landbouw.
Kirtana Chandrasekaran voegt toe:
“In plaats van een ‘verantwoord’ label te geven aan een onverantwoord product, moeten we de intensieve veehouderij in Europa aanpakken. Dit zou goed nieuws zijn voor boeren, consumenten en het milieu. Hierop moet aktie ondernomen worden, en daarbij hebben we geen fout ‘groen’ label nodig”.
Nina Holland van Corporate Europe Observatory in Brussel zegt: “In Zuid-Amerika vechten lokale boerengemeenschappen tegen de uitbreiding van de sojavelden, dat al het land opslokt. Alleen bedrijven als Monsanto en Cargill profiteren van de grootschalige sojateelt, en zij zijn dan ook de drijvende kracht achter dit betekenisloze ‘verantwoorde’ label."
Friends of the Earth International, Corporate Europe Observatory en 235 andere organisations roepen op tot echt oplossingen zoals:
• Het uitfaseren van monocultuur productiesystemen.
• Het bevorderen van eerlijke landhervorming en landrechten in de productielanden
• Het drastisch veranderen van productiemethoden en consumptiepatronen.
• Het afschaffen van de intensieve productie van vlees, zuivel en eieren en het bevorderen van duurzame productiesystemen
• Een halt toeroepen aan Europa’s afhankelijkheid van de import van plantaardige eiwitten
• Het stoppen met het verplicht bijmengen van ‘biobrandstoffen’ als een klimaatoplossing voor rijke landen, en in plaats daarvan het ontwikkelen van betere transportsystemen die de vraag naar energie en brandstof verminderen
Voetnoten:
[1] Volgens de RTRS principes kan “verantwoorde” soja verbouwd worden op land dat nog in mei 2009 ontbost is. “Verantwoorde” soja kan zelfs verbouwd worden op nog te ontbossen land. Zie www.responsiblesoy.org
[2] De RTRS probeert haar criteria onder de EU Renewable Energy Directive (RED) te brengen. Deze bevat het zeer omstreden streven 10% agrobrandstof bij te mengen. Recent onderzoek van de Europese Commissie toont aan dat agrobrandstof uit soja vier keer meer CO2 uitstoot kan veroorzaken dan fossiele brandstoffen.. Zie “Soy production and certification: the case of Argentinean soy-based biodiesel”, Tomei, Semino et al, 2010.
[2] Voor meer informatie over de gevolgen van de sojateelt en de volledige lijst van de 235 ondertekenaars zie: 2010 RTRS Letter - Dutch.pdf
[3] Cijfers van het US Ministerie van Landbouw geven aan dat op GGO gewassen 26% meer pesticiden gebruikt worden dan op conventionele gewassen. In Brazilie is het gebruik van glyfosaat met bijna 80% toegenomen. Zie http://www.foeeurope.org/press/2008/Feb13_GM_crops_pesticide_poverty.html
[4] Zie voor meer informatie over de milieu- en sociale gevolgen van sojateelt: http://www.foe.co.uk/resource/briefings/livestock_impacts.pdf
[5] ABIOVE - vertegenwoordigt 72 procent van de Braziliaanse sojaproductie en APROSOJA vertegenwoordigt soja producenten van de staat Mato Grosso - verantwoordelijk voor circa 30% van de Braziliaanse sojaproductie - zijn uit de RTRS gestapt uit onvrede met het opnemen van bijzonder slappe ontbossingscriteria. Zie http://www.nevedi.nl/UserFiles/File/ABIOVE%20uit%20RTRS.pdf
[6] De EU gerbuikt jaarlijks meer dan 16 millioen hectare lanbouwgrond, het meeste in Zuid-Amerika, om de veestapel te voeden en toenemend om auto’s van brandstof te voorzien. Zie http://www.foe.co.uk/resource/briefings/livestock_impacts.pdf
8 juni 2010